Campagne om meer begrip te kweken voor mensen met psychiatrische aandoeningen

De Rugzak van Amsterdam, zo heet de campagne die deze week van start is gegaan om meer begrip te kweken voor mensen die psychisch kwetsbaar zijn. Mensen met psychiatrische problemen in de stad worden vaak, en soms terecht, met bange ogen aangekeken, maar met de campagne moet duidelijk worden dat alle Amsterdammers een rugzak(je) hebben.  De 56-jarige Annemiek uit Amsterdam is gevoelig voor psychoses en stemmingswisselingen. "Ik ben op mijn 30e voor het eerst met de psychiatrie in aanraking gekomen. Dat is al een hele tijd geleden. Ik heb diverse opnames gehad." Ze zegt dat ze de psychoses voelt aankomen. "Ik herken aan mezelf dat ik anders doe en ben en ik voel dat er iets moet gebeuren. Wat niet wegneemt dat het ontzettend veel impact heeft. Op mezelf maar ook op mijn omgeving. Het wordt toch vaak getriggerd door stress." Vandaag heeft Annemiek een goede dag. "Maar morgen kan het weer anders zijn. Ik loop soms echt zó (ze buigt haar hoofd naar beneden en bedekt haar oren, red.) over straat. Dan komt het zo intens binnen. Het filter is dan helemaal weg ook."  Annemiek merkt niet alleen zelf dat het niet goed gaat. Ze merkt het ook aan de mensen om haar heen. "Dat mensen echt wel anders naar mij kijken. Anders met me omgaan of me negeren. Ik heb het geluk dat ik nog mijn netwerk heb. Fijne buren en mijn familie." Zij wordt tenminste nog gezien door sommigen, maar dat geldt lang niet voor iedereen met psychische problemen.  De term 'verward persoon' hoor je vaak, en veel mensen leggen dan meteen de associatie met 'gevaarlijk 'of op zijn minst 'spannend'. "Maar iedereen draagt wel een rugzak", zegt Annemiek. De een is alleen war voller dan de ander.  Zo heet ook de campagne die deze week is gestart: De Rugzak van Amsterdam. Een campagne die is opgezet door de psychiatrische kliniek Mentrum, onderdeel van de GGZ-organisatie Arkin. "De campagne richt zich op het stigma dat soms op psychische stoornissen heerst, maar ook op het feit dat iedereen iets in zijn rugzak heeft," zegt Margje Jalink, hoofd behandelzaken en psychiater bij Mentrum.  Als startschot van de campagne hing Kunstwacht deze week een rugzak om het kunstwerk 'How to meet an angel', een mannetje op een ladder, armen gespreid, op de gevel van de Mentrum-kliniek. Jalink: "Het is een beeld van een man die naar de toekomst reikt. Maar veel mensen denken dat het gaat om iemand die er vanaf gaat springen. Dat is een beeld waar veel over gesproken wordt, maar over psychische aandoeningen wordt heel vaak niet gesproken. Door dat beeld een eigen rugzak te geven willen we daar aandacht voor vragen." Op de rugzak zijn emblemen te zien, ontworpen door jongeren van de Patta Academy, Jalink: "Die patches zijn allemaal gebaseerd op de cliëntenverhalen." Ook delen (oud)cliënten van Mentrum hun verhaal op sociale media en zijn er vijf podcastafleveringen met extra achtergrondinformatie.  Annemiek zelf heeft niet meegewerkt aan de campagne, maar staat er honderd procent achter. "Ik hoop dat er meer begrip ontstaat. En dat het stigma er een beetje vanaf gaat. Dat mensen zien dat een mens met een psychische kwetsbaarheid ook een mens is. En dat iedereen een psychische kwetsbaarheid heeft, dat het niet zo zwart-wit is. Het is niet dat je dan zielig bent of zo, maar compassie hebben voor elkaar mis ik soms gewoon. Iedereen heeft een rugzakje."