Drugsgebruikers Amsterdamse Oosterpark sceptisch over gebruikersbus

De gebruikersbus die vanaf half april in het Oosterpark komt te staan roept uiteenlopende reacties op. De Regenbooggroep wil veilige en hygiënische omstandigheden creëren voor drugsgebruikers en de gemeente wil problemen in het park aanpakken. Maar wat vinden de omwonenden en de drugsgebruikers zelf eigenlijk van dit plan? In de bus kunnen mensen terecht om nieuwe schone spuitjes te halen, hun drugs te gebruiken, pijpjes te kopen en aluminiumfolie, condooms, schoon water en andere benodigdheden ophalen. Het is niet voor het eerst dat er een bus voor drugsgebruikers in de stad staat. In de jaren 90 was het Weesperplein het toneel voor een bus waar verslaafden hun vieze naalden konden inleveren en schone varianten daarvoor terugkregen. Nu is het Oosterpark gekozen, want de drugsproblemen spelen daar al decennialang. Veel buurtbewoners en parkbezoekers die we spreken ervaren overlast in het park. "Mijn hele portiek ligt vol met kots, ze dumpen hun naalden overal en nergens", vertelt een vrouw. Ze ziet de problemen hier veel meer dan in bijvoorbeeld het Vondelpark: "Daar woonde ik eerst, maar daar liep ik 's avonds gewoon door het park. Hier echt niet." Ook hondenbezitters zien het park als een gevaarlijke plek voor hun huisdieren: "Junks poepen hier, en honden zijn heel gevoelig voor drugs. Soms eten ze die poep op, en als daar drugssporen in zitten kunnen ze een overdosis krijgen." Aanzuigende werking Dat er problemen worden ervaren, is duidelijk. Maar hoe daarmee moet worden omgegaan, daar verschillen de meningen over. Waar bewoners het een goed idee lijkt om te proberen of zo'n bus werkt, kijken de gebruikers zelf daar heel anders naar. De drugsgebruikers die wij spreken denken dat het niet gaat werken. Twee mensen roken crack op een van de bankjes naast de vijver: "Wij willen hier in het park gewoon graag alleen zijn en onze problemen kunnen vergeten." De man woont al meer dan tien jaar op straat en ziet het Oosterpark als een veilige plek. "Op zo'n bus komen nog veel meer mensen af dan hier nu zijn, als er nog meer gebruikers naar het park toe komen dan wordt het hier overvol." De vrouw naast hem vertelt hoe ook zij last heeft van sommige daklozen "en vooral alcoholisten" in het park. Volgens haar komen er steeds meer mensen, ook vanuit Oost-Europa naar het park toe, waardoor alcohol ook weer een overlastpunt wordt: "Die groep slaapt in portieken en poept en kotst overal, dat ga je niet veranderen met zo'n bus." Aanpak Tientallen jaren geleden begon het aanpakken van de overlast in de buurt al. Het park kent een alcoholverbod in de winter, en tot eind dit jaar hangen er camera's. Ook wordt er meer gesurveilleerd en zijn de bankjes rondom het Slavernijmonument heringericht om overlast te beperken. Een groep mannen hangt een paar meter daar vandaan: "Niemand wil in de computer komen, het voelt alsof ze ons gaan controleren." Volgens de Regenboog Groep is het heel logisch dat deze groep sceptisch is. Yahya Mathkor is programmacoördinator hulpverlening bij de hulporganisatie: "We zien dat vaker bij bijvoorbeeld onze vaste gebruikersruimtes verdeeld over de stad, maar als mensen er dan achter komen dat we ze echt kunnen helpen dan komen ze uiteindelijk vaak toch." Het Oosterpark voelt voor veel verslaafden ook als een fijne plek, omdat er zo veel anderen hangen: "Het is een cultuur, het is fijn om hier in het groen te zijn en soms iemand anders tegen te komen die op een bankje slaapt." Volgens de man ga je het probleem niet verhelpen: "Ik ben wel eens naar die bus van jaren geleden geweest, dat vond ik echt helemaal niks. Ik gebruik nog liever in de bosjes." Oplossen of beperken? De bus komt dagelijks tot 17.00 naast het park te staan. Een buurtbewoner: "Daarna wordt het druk in het park en groeit de overlast, het tijdstip is dus slecht gekozen." Ook zij is bang dat de bus mensen aantrekt die nu in andere delen van de stad hangen. Want de bus is meer dan alleen een tafel en een stoel waar je drugs kunt nemen en materiaal kunt ophalen. Er wordt ook koffie en thee geschonken, oude vieze kleding kan worden ingeruild voor nieuwe en als mensen dat willen kunnen ze doorverwezen worden naar maatschappelijke hulp. Mathkor: "Uiteindelijk kunnen we dit probleem niet helemaal oplossen, het is van alle tijden. Je kunt mensen ook niet per se tegenhouden, je kunt alleen wel zorgen dat het zo veilig mogelijk gebeurt."