Gemeente stuurt brandbrief aan Tweede Kamer over verwarde personen: "Risico blijft groot"

Gemeente Amsterdam heeft - samen met gemeente Den Haag, Rotterdam en Utrecht - een brandbrief aan Tweede Kamerleden geschreven over volgens hen 'noodzakelijke randvoorwaarden' die nodig zijn om de aanpak voor personen met verward en onbegrepen gedrag te organiseren. "Het is de hoogste tijd om tot actie over te gaan", zo schrijft de G4 in de brief. Aanleiding is het debat op 28 mei, waarbij de Tweede Kamer samen met het kabinet hierover debatteert. Steeds vaker krijgen de grote steden, waaronder Amsterdam, te maken met ernstige en soms dodelijke geweldsincidenten, waarbij personen met onbegrepen en onveilig gedrag betrokken zijn. "De daders zijn vaak mensen met complexe psychische problematiek en/of met een verslaving, die niet behandeld kunnen worden of de hulp niet willen krijgen die ze nodig hebben", aldus de gemeenten. Met dit gedrag zijn zij vaak niet alleen een gevaar voor henzelf, maar ook voor hun omgeving. "Ondanks alle inspanningen krijgen gemeenten, zorg en politie onvoldoende vat op hen, waardoor situaties onverhoopt escaleren." Aanpak Volgens de vier gemeenten is de huidige aanpak 'nog niet sluitend', vanwege het ontbreken van zogenaamde randvoorwaarden. En zonder deze, zo stellen zij, loopt de veiligheid van burgers 'ernstig gevaar'. "Niet ieder incident kan altijd worden voorkomen, maar het aantal incidenten kan wel fors worden teruggebracht." Zo halen de gemeenten vier randvoorwaarden aan die de aanpak zouden versterken. Als eerste punt worden voldoende verblijfsvoorzieningen genoemd. Zo vragen zij de Tweede Kamer om hier voldoende in te investeren. Het gaat hierbij om plekken waar mensen met een langdurige complexe zorgvraag beschermd kunnen wonen, om beveiligde behandelplekken in de GGZ, forensische woonplekken en woonplekken voor mensen die niet in een woonwijk kunnen functioneren. "Zonder voldoende passende verblijfsvoorzieningen blijft het risico op nieuwe incidenten op straat, in de opvang of in een woning groot." Juiste zorg is de tweede randvoorwaarde. De boodschap is duidelijk: pas 'een betere financieringssystematiek binnen de GGZ, voldoende handelingsperspectief voor preventief ingrijpen bij zorgmijders en realiseer middelen voor bemoeizorg' toe. Zo is, volgens de G4, de GGZ 'onvoldoende in staat zorg te leveren' aan deze doelgroep, die niet zelf om hulp vraagt. Dit onder andere door personeelstekorten, de manier van financieren in de GGZ en lange wachtlijsten.  Informatie Als het gaat om mogelijkheden omtrent het uitwisselen van gegevens, kan er volgens de gemeenten ook verbetering worden doorgevoerd. Zo hameren zij op het versnellen van invoering van het wetsvoorstel Wet aanpak meervoudige problematiek (WAMS). Deze wet geeft mogelijkheden voor partijen om informatie uit te kunnen wisselen over mensen met een groot veiligheidsrisico, ook in niet-acute situaties.  Los van deze wet, ziet de G4 nog steeds onmogelijkheden om cruciale informatie tussen politie, OM, GGZ en gemeentelijke partijen uit te wisselen. De wet gegevensindeling samenwerkingsverbanden (Wgs) biedt hierin meer mogelijkheden.  'Perspectief kantelen' Tot slot benadrukt de G4 om de beschikbare middelen structureel te maken. Vanuit het Rijk zijn er de afgelopen jaren middelen gesteld om samenwerking tussen gemeenten, politie en de zorg te versterken. Het gaat hier om tijdelijke middelen. "Het aanvragen, evalueren en verantwoorden ervan kost veel tijd en daarmee ook geld." De G4 benadrukt 'dat het de hoogste tijd is om het perspectief te kantelen'. "We roepen u op om ook uw verantwoordelijkheid te nemen en ervoor te zorgen dat we weer investeren in de best mogelijke zorg voor mensen met onbegrepen gedrag – voordat het misgaat."