Hitte op komst: hier in de stad is het het warmst en het koelst

Drie dagen lang stijgt het kwik boven de 30 graden Celsius en dat betekent dat het warm gaat worden in de stad. Maar waar wordt het nou het warmst en waar kan je de zo nodige verkoeling op zoeken?  Vanaf vanochtend 10.00 uur is het Nationaal Hitteplan actief in het hele land. Het KNMI geeft zelf code geel af voor de provincie vanwege de hitte. Vandaag wordt het in Amsterdam zo'n 30 graden, maar dinsdag en woensdag lijken de heetste dagen te worden, met respectievelijk 33 en 31 graden. Maar de gevoelstemperatuur ligt in een groot gedeelte van de stad vaak een stuk hoger. Dat komt door het zogenoemde 'hitte-eilandeffect', dat is wanneer de temperatuur in de stad warmer is dan buiten de stad. Vanwege bebouwing, de vele wegen en minder groen, houdt de stad de warmte beter vast en kan het minder goed afvoeren. Vooral in de avond en 's nachts is dat goed voelbaar. Maar de hitte zorgt niet alleen voor ongemak bij de Amsterdammers, het kan ook zorgen voor gezondheidsproblemen, waterkwaliteit en de natuur.  Risicokaart De gemeente heeft een kaart vrijgegeven waarop de hittestress en hitterisico's van de 518 buurten van de stad goed op is te zien. Op deze kaart is te zien in welke mate hitte een risico vormt voor de mens in de openbare ruimte. Daarbij is er per buurt een risicoscore gemaakt, op basis van vier categorieën: klimaatomstandigheid, blootstelling, gevoeligheid en het aanpassingsvermogen. Klimaatomstandigheid is de gevoelstemperatuur. Blootstelling is de mate waarin mensen bloot worden gesteld aan hitte, dit gaat onder andere over het percentage schaduw op de loopgebieden. Gevoeligheid gaat over het aantal mensen die nadelige gevolgen van hitte kunnen ervaren, bijvoorbeeld door te kijken naar het aantal 65 plussers. En het aanpassingsvermogen kijkt naar de mate waarin mensen zich zouden kunnen aanpassen aan de hittestress in een buurt. Dit wordt gemeten door bijvoorbeeld te kijken hoe groot de loopafstand tot een koele plek zoals een park is.  De buurten in het rood hebben de hoogste score, en kan je dus het slechtst vertoeven tijdens de hitte en welke buurten het meest kwetsbaar zijn voor de hoge temperaturen. De buurten in het donkergroen zijn juist weer het best. De kaart gaat over de openbare ruimte en niet binnenshuis, ook is het een indicatie en kan het altijd afwijken. De scores liggen tussen de 1 en de 5.  Warmste gebieden 75 buurten in de stad hebben een rode kleur gekregen op basis van de categorieën. Het zijn buurten waar veel gebouwen staan, of weinig bomen en groen. De Banne Zuidwest heeft de hoogste score, van 3,83. Dat komt vooral vanwege de hoeveelheid inwoners van 65+ en langdurige ziekte én het slechte aanpassingsvermogen tegen hittestress.  Ook rond het Olympisch Stadion moet je niet zijn deze dagen. De buurt krijgt een score van 3,71 en dat komt vooral door de gevoelstemperatuur, de weinige schaduw en de afstand die je moet lopen op de koelte op te zoeken. Rond het stadion staan bijvoorbeeld weinig bomen.  Noord, Zuidoost en Nieuw-West zijn de stadsdelen met de meeste rode gebieden. Opvallend is dat het centrum maar één gebied heeft. Vanwege de bomen en de vele schaduw doordat de panden dicht op elkaar staan is de openbare ruimte 'koel'. Binnen de vaak oude panden is het een heel ander verhaal. Wat ook opvalt, is dat Osdorp en IJburg bijna helemaal rood gekleurd zijn op de kaart.  Vooral parken Op de kaarten zijn er 28 donkergroene buurten te zien, de minst kwetsbare wijken tegen de hitte. Dat zijn vooral de parken, waar natuurlijk meer bomen staan en dus ook meer schaduw. Het park met de beste score, en daarmee ook op de hele kaart, is het Beatrixpark met 1,22. Naast de lage gevoelstemperaturen komt dat ook doordat er geen mensen in de parken wonen.  Toch zijn er ook wat woonbuurten waar de scores laag liggen. De Geuzenhofbuurt in West is de woonbuurt met de beste score, van 1,63. De gevoelstemperatuur ligt daar laag, door onder andere de vele schaduwplekken van bomen. Maar ook de Zeeburgerdijk (Oost), het Cornelis Douwesterrein (Noord), de Leidsebuurt (Centrum) en de Hiltonbuurt (Zuid) krijgen goede scores.