Kroes over bestuursstructuur Ajax: "We zijn te veel een democratie geworden"

Volgens technisch directeur Alex Kroes zou Ajax idealiter naar een organisatiestructuur moeten waarbij minder mensen iets te zeggen hebben over het beleid. In een interview met Ajax Life zegt hij dat de club 'te veel een democratie is geworden'. Ajax wordt formeel bestuurd door een directie, die op zijn beurt gecontroleerd wordt door de rvc. Maar met de bestuursraad, de grootaandeelhouder van de club, is er een derde partij die iets te zeggen heeft over het beleid van de club. Doordat zij rvc-leden kunnen benoemen en ontslaan hebben ze in de praktijk ook veel invloed bij Ajax. In gesprek met AT5 stelden meerdere oud-rvc'ers al dat hun werk bij Ajax niet makkelijk werd gemaakt door die constructie. "We kunnen inmiddels wel zeggen dat Ajax een zieke structuur heeft", zei een van die oud-rvc'ers, Marjan Olfers. "Dat komt doordat de checks and balances niet liggen waar ze moeten liggen en daardoor krijg je een hele wankele club." 'Te veel gremia' Kroes lijkt dat nu te beamen. Gevraagd naar zijn 'ideale wereld op bestuurlijk gebied' zegt hij: "Dan denk ik aan een structuur met een kleiner groepje dat de rijen gesloten houdt", zegt hij op de website van de supportersvereniging. "Ajax is te veel een democratie geworden. Te veel gremia. (...) Ik ben getuige geweest van een strijd tussen de rvc en de bestuursraad. Supporters moesten ons bij elkaar brengen met het verzoek eens normaal te doen met z’n allen. Dat zegt toch alles? Te veel onduidelijkheid maakt Ajax onbestuurbaar. Vraag maar rond hier, ik denk dat de meeste mensen dit zullen beamen." Kroes maakte de machtsstrijd al mee toen de rvc hem in 2024 wilde ontslaan, toen duidelijk werd dat hij met voorkennis in Ajax-aandelen had gehandeld. "We hoeven Kroes niet terug, het is hier geen speeltuin", zei rvc-baas Michael van Praag toen. Na een strijd met de bestuursraad, die dat ontslag wilde terugdraaien, werd Kroes alsnog (titulair) technisch directeur. Manchester City Kroes denkt nu dat een ander model, zoals dat van Manchester City, veel beter werkt. "Zij hebben één eigenaar, één ceo, één td en Pep Guardiola als trainer. Zij bepalen alles. Is wel zo overzichtelijk." En toekomst waarbij Ajax één eigenaar krijgt, ziet Kroes overigens niet voor zich. "Dat hoeft ook niet, maar het zou wel eenvoudiger ingericht kunnen worden. Hoe groter de groep, des te moeilijker het is om alle kikkers in de kruiwagen te houden." Om beter te begrijpen waarom de doorloop van rvc-leden zo hoog is en om te achterhalen wat er precies misgaat binnen de club, spraken we met meerdere oud-leden van de rvc en een expert op het gebied van bestuurswetenschap. Het is buitengewoon ingewikkeld op deze manier. Met al deze mensen, met resultaten die grillig zijn en de druk van buitenaf. Je hebt te maken met een cocktail van massahysterie en emoties in een voetbalclub. Oké, dan gaat John Heitinga er morgen uit. Wie gaat het dan doen?" Matige start In het interview zegt Kroes ook dat hij zich voorlopig achter John Heitinga schaart. De trainer krijgt veel kritiek na een matige start. In de eredivisie werd weliswaar niet verloren, maar wel al vier keer gelijkgespeeld in acht wedstrijden. Bovendien werd Ajax al twee keer kinderlijk eenvoudig verslagen door Internationale (0-2) en Marseille (4-0). "Vorig jaar heb ik in een moeilijke fase tegen critici binnen Ajax over Farioli gezegd: ‘Als jullie hem willen ontslaan, ontsla mij dan als eerste.’ Zo sta ik er nu ook in", zegt Kroes nu. Kroes vindt ook dat hij en Heitinga de tijd nodig hebben. Volgens hem duurt het nog even voordat de club (na meerdere financiële missers) weer de oude is. "Je hebt drie, vier, vijf jaar nodig om boven Jan te komen. Inmiddels concludeer ik dat we in feite te snel tweede zijn geworden en eigenlijk is dat een boemerang gebleken." Volgens critici zou Heitinga zijn ploeg tactisch niet goed voorbereiden op wedstrijden. Onder meer het druk zetten, de opbouw en het verdedigen lijkt nog niet helemaal op orde te zijn. Ook lijkt Ajax niet altijd te weten wat de sterke en zwakke plekken van tegenstanders zijn.  Heitinga gaf eerder al aan dat hij graag met een extra assistent zou werken. De staf die Ajax dit seizoen heeft is nog altijd kleiner dan die Farioli tot zijn beschikking had. Met het doorschuiven van Fred Grim, die al werkzaam was in de jeugdopleiding, heeft Heitinga nu in ieder geval één extra assistent gekregen.  Selectie Kroes krijgt als technisch directeur het verwijt dat hij de verkeerde spelers heeft gekocht, waardoor Ajax nu te veel buitenspelers en maar één controlerende middenvelder heeft. Ook in de spitspositie is het dun bezaaid bij Ajax. Over het transferbeleid blijft Kroes in het interview op de vlakte, maar hij zegt wel dat de financiële situatie ook afgelopen zomer invloed heeft gehad op het aantrekken van nieuwe spelers. "Dit jaar hebben we keuzes gemaakt om financieel de boel op orde te krijgen, de komende window hopen we de laatste beetjes weg te werken. John accepteerde dat. Om die reden is ook niet met te veel risico geld uitgegeven aan een nummer 6 die misschien wel meer impact zou hebben op het veld dan de huidige spelers op die positie."