Ondanks maatregelen blijft drugsoverlast in het Amsterdamse Oosterpark groeien en verplaatsen

Gebiedsverboden, een gebruikersbus en extra cameratoezicht. De drugsoverlast in het Oosterpark moet afnemen, maar toch stijgt het aantal meldingen van mensen die vooral meer overlast ervaren rondom het park. Het probleem lijkt zich dus vooral te verplaatsen in plaats van dat het afneemt. De overlast in en rond het Oosterpark is hardnekkig, al decennialang proberen de gemeente en de politie het probleem te tackelen. Het stadsdeel initieerde half april dit jaar een gebruikersbus, een mobiele ruimte waar verslaafden veilig en schoon hun drugs kunnen gebruiken. In de eerste twee maanden werd de bus al 1347 keer bezocht. Maar uit een tussentijdse evaluatie van Stichting De Regenboog, de organisatie achter het project van de gebruikersbus, blijkt dat de overlastcijfers van dit jaar vergeleken met 2024 nog steeds fors hoger zijn. Het aantal meldingen van openlijk druggebruik en overlast is tussen half april en half juni met 147 procent toegenomen. Ook het veeg- en zwerfafval is met 78 procent toegenomen. Er wordt overigens vooral overlast gemeld als de gebruikersbus er niet staat. Van de overlastmeldingen gaat het in 70 procent van de gevallen over incidenten na 17.00 uur en vóór 11.00 uur. Gebiedsverboden vanaf 24 uur Een andere maatregel is het uitschrijven van gebiedsverboden door de politie. Ook daar is het doel om de overlast in en rondom het park te verminderen. In de Oosterparkbuurt hebben agenten deze maand ruim 300 keer overlastgevers van straat gestuurd. In 202 van de gevallen kregen ze een 24 uursgebiedsverbod opgelegd; in sommige gevallen werden dit verboden voor nog langere periode. Ondanks al die maatregelen, geven bewoners aan dat sinds de politie de gebiedsverboden heeft uitgevaardigd aan de overlastveroorzakers, ze in hun straten met meer verslaafden worden geconfronteerd, vertellen ze in de video hieronder:   Opvallend is dat het aantal ‘nieuwe’ gebruikers blijkt toe te nemen volgens Stichting de Regenboog. Dat blijkt uit hun rapportage van de eerste twee maanden dat de gebruikersbus er staat. Er worden er veel nieuwe gebruikers gezien in en rondom het Oosterpark, onder wie veel EU-burgers met verblijfsrecht, maar ook Amsterdammers. EU-burgers die eerst naar een vestiging van Stichting De Regenboog gingen (AMOC), kiezen nu een plek die dichter bij het Oosterpark is. Vanuit de GGZ is het signaal gekomen dat hun cliënten, meer dan voorheen, aangesproken worden in het park en verleid worden tot het gebruik van drugs. Erkenning van verplaatsen De politie benadrukt dat het gebiedsverbod bij overlastplegers voor heel de Oosterparkbuurt geldt, niet enkel voor het park zelf. "Als je dit overtreedt, pleeg je een misdrijf en kun je vervolgd worden. Bij herhalingen kun je voorgedragen worden voor een maandverbod en eventueel een verbod voor drie maanden", aldus een woordvoerder. "We zien in de directe omgeving wel een verschuiving, maar ook daar treden we als politie actief op als het gaat om de overtreding van overlastgevend gedrag." Ook stadsdeelvoorzitter Carolien de Heer ziet het probleem verschuiven: "Dat komt niet alleen door de gebiedsverboden, maar ook door intensievere handhaving en de plaatsing van een camera. Het waterbedeffect blijft een aandachtspunt. Tegelijkertijd geeft die verplaatsing ook zicht en informatie over de groep overlastgevenden. We zien bovendien vaker dat de groep door verplaatsing uit elkaar valt en kleiner wordt." Een eerste manier Volgens het stadsdeel is het niet te stellen dat de inzet van de gebruikersbus de reden is voor de gebiedsverboden. "De gebruikersbus helpt ons juist om mensen te bereiken die eerder buiten beeld bleven. Er is veel behoefte aan deze vorm van laagdrempelige hulp. Er worden dagelijks spuiten ingezameld en mensen worden doorverwezen naar zorg en/of dagbesteding." Zowel De Regenboog Groep als de politie en gemeente benadrukken het belang van de samenwerkingen tussen alle partijen. De politie: "Dat is een heel complex vraagstuk, waar wij niet alleen als politie over gaan." Uiteindelijk is het zoeken naar maatwerk dat de problemen kan verhelpen. Ook de GGD, GGZ, verslavingshulp en andere zorgverleners zijn daar volgens de partijen belangrijk bij. De stadsdeelvoorzitter: "Op de lange termijn is een dagopvang in Oost essentieel. Dan kunnen we een nog groter verschil maken voor de mensen om wie het gaat én voor de buurt." De proef met de gebruikersbus wordt tweemaandelijks geëvalueerd en loopt in ieder geval tot eind 2025.