Poppodia en protest: "Als er spanning is in de wereld, merk je dat op het podium"

Bedreigingen rondom het concert van Bob Vylan in Paradiso, Douwe Bob die wegloopt van een podium en optredens van artiesten die worden geannuleerd. Dat het politieke debat wordt meegenomen op een podium is niet nieuw, en hoort volgens de branchevereniging bij de popcultuur. "Maar je moet goed afwegen wanneer iets een grens over gaat." Vandaag maakte poppodium Paradiso bekend dat Bob Vylan toch komt optreden. Gisteren werd het Britse rap-punkduo nog als voorprogramma geannuleerd van een andere rockband, om - zoals ze zelf zeggen - 'logistieke complicaties'. Nu krijgt Bob Vylan in plaats van een optreden als voorprogramma een eigen headlinershow, ondanks dat Paradiso vorige week nog werd bedreigd om de komst van het duo.  Bob Vylan in opspraak Twee weken geleden kwam Bob Vylan in het nieuws nadat de frontman op het Britse festival Glastonbury meermaals ‘dood, dood, dood aan de IDF’ had geroepen. IDF staat voor het Israëlische leger. Na de uitspraken werden meerdere optredens geannuleerd en maakte de Britse politie bekend een onderzoek te starten. Vorige week werd er voor Paradiso een banner getoond door anonieme mensen met de tekst ‘If Bob Vylan plays that night, Amsterdam will stand and fight’ (‘Als Bob Vylan die avond optreedt, zal Amsterdam opstaan en vechten’.) Grotere show Vervolgens leek het optreden dus heel even niet door te gaan, maar vandaag werd bekend dat er toch wel een concert komt. Eentje waar nog meer mensen bij kunnen zijn, want waar het concert eerst in de kleine zaal van Paradiso gegeven zou worden, gaat het nu om een optreden in de grote zaal. Vandaag laat Paradiso in een statement weten dat de aangekondigde headlinershow volgens hen niet bedoeld is als een provocatie, "maar vanuit onze overtuiging dat een vrije popcultuur ruimte moet bieden aan scherpe stemmen. Paradiso is geen plek waar kritiek wordt gesmoord, maar waar dialoog mogelijk blijft." Logisch, vindt Berend Schans, directeur-bestuurder van de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF). Volgens hem is de popcultuur - en dus ook de - podia - ontstaan vanuit tegencultuur. "Dus we zijn een plek waar mensen zich kunnen uiten en om alternatieve meningen een plek te bieden. Dat gebeurt dus ook." Bregje Wigersma van de Melkweg laat weten dat zij ernaar streven om 'niet zelf moreel te oordelen, maar de artistieke inhoud voorop te stellen' "Daarbij houden we te allen tijde in de gaten dat in een optreden op geen manier mag worden aangezet tot haat, discriminatie of geweld." Wel zeggen ze te begrijpen dat er over hun keuzes verschillende meningen kunnen bestaan. Een kleiner cultureel podium, De Nieuwe Anita, ziet dat artiesten steeds vaker politieke statements lijken te maken. "Het lijkt alsof mensen het podium dat ze hebben ook willen gebruiken om hun mening te uiten", zegt mede-eigenaar Robert van 't Veld. Het is volgens hem een lastig spanningsveld. "Je wil dat mensen kunnen zeggen wat ze willen, maar ook dat iedereen zich veilig bij je kan voelen." Zo annuleerde het culturele podium vorig jaar nog een optreden van een band, omdat de leden omstreden uitspraken hadden gedaan over onder andere vluchtelingen en feminisme. Richtlijn De VNPF ziet dat meer podia hiermee stoeien. Daarom werkt de vereniging aan een richtlijn voor hun leden. "Uiteindelijk moeten de organisaties zelf beslissen wie ze wel en niet programmeren, maar we doen een handreiking." Een aspect dat bijvoorbeeld wordt meegenomen, is dat artiesten, ook naast hun kunstenaarschap, geen boodschappen verkondigen die aanzetten tot haat, discriminatie of geweld. "Je moet goed afwegen of iets een grens over gaat."