Roep om herstel belangrijk thema bij herdenking slavernijverleden in Amsterdam

In bijna elke toespraak kwam het woord 'herstel' voorbij, tijdens de bloedhete herdenking van het slavernijverleden in het Oosterpark vandaag. Want na de excuses van toenmalig premier Rutte (december 2022) en koning Willem-Alexander (1 juli 2023), is de vraag bij veel aanwezigen: wat is er sindsdien gebeurd? Een fonds van tweehonderd miljoen euro kwam er beschikbaar toen Rutte zijn excuses tweeënhalf jaar geleden aanbood. Burgemeester Halsema was kritisch vandaag: "Helaas wordt niet altijd voldoende urgentie gevoeld om werkelijke financiële, sociale en culturele gevolgen te verbinden aan de terechte roep om erkenning van historisch leed", sprak de burgemeester.  Demissionair premier Schoof gaf toe dat de weg naar herstel 'hobbelig' is. Dat zei hij tijdens zijn toespraak, die enkele aanwezigen aangrepen om stil te protesteren. "Maar het is wel de weg vooruit", aldus Schoof. "En het belangrijkste: we zijn onderweg." Daarmee doelde hij onder meer op de oprichting van het herdenkingscomité slavernijverleden, begin dit jaar.  Stil protest bij toespraak Schoof Wendeline Flores, vicevoorzitter van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee), zei ook dat het in haar ogen de goede kant opgaat. "Ik denk dat de overheid best lang heeft gedaan over dit proces. Ik denk dat ze dat zelf ook beamen. Maar ze zijn nu bezig met een campagne om mensen op te roepen om de komende tijd aanvragen te doen. Dat kan voor de helft van dat bedrag van tweehonderd miljoen. Dat moet volgens mij ook nog een beetje onder de aandacht worden gebracht." Maar er klinkt dus ook kritiek vandaag. Behalve de borden ('stop de genocide, herstel nu #1julivrij') die tijdens de toespraak van Schoof omhoog worden gehouden, zijn dat protestborden met daarop teksten als 'stop met praten, begin met betalen' en 'geen stilte na excuses, wij eisen herstel!'  "Als je excuses maakt, moet je ook laten zien dat het serieus is", zegt een van de demonstranten. "We willen serieuze gesprekken hebben met de overheid. We willen zeggenschap over de gelden die er zijn en we willen zelf invulling gaan geven in hoe we bepaalde dingen gaan oppakken." Veranderingen na excuses Toch benadrukken de organisatoren van de herdenking NiNsee en het herdenkingscomité slavernijverleden dat de excuses ook al tot veranderingen hebben geleid. "De waardigheid die mensen nu claimen van het gevoel dat ze er mogen zijn, ik denk dat daar het herstel z'n intrede heeft gedaan. Maar we zijn er nog lang niet", zegt Astrid Elburg, voorzitter van het herdenkingscomité.  "En het feit dat er nu landelijk zoveel herdenkingen zijn, dat zien we natuurlijk ook als een succes", voegt Flores toe. "Dus als ik daar dan weer naar kijk, dan denk ik: je kunt nu veel makkelijker, waar je ook woont, zo'n herdenking bijwonen in plaats van dat dat alleen in Amsterdam kan. Dus dat is ook echt winst."