SP komt al met programma voor verkiezingen gemeenteraad: gratis ov en een woonbedrijf

Waar de landelijke campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen van over zes weken nog op gang moeten komen, heeft de Amsterdamse fractie van de SP al het verkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar maart gelanceerd. De partij wil onder andere gratis openbaar vervoer in de stad, een gemeentelijk woonbedrijf en meer publieke volkstuinen en stadsbossen.  Hét speerpunt in het verkiezingsprogramma van de partij is het gratis openbaar vervoer in de stad. Om het miljoenenplan te bekostigen wil de SP de toeristenbelasting fors verhogen. De partij wil met dat geld de inkomsten uit de GVB-kaartverkoop, 350 miljoen euro, ophalen en zo gratis ov mogelijk maken.  Toeristenbelasting fors omhoog De toeristenbelasting die je op het moment betaalt voor een overnachting in Amsterdam is met kop en schouders al de hoogste van Europa. Voor een overnachting in een driesterrenhotel ben je gemiddeld 18,45 euro per nacht kwijt. Je betaalt in de stad namelijk 12,5 procent van de totale waarde van de boeking aan belasting.  Die belasting, die de gemeentelijke schatkist in 2024 een kleine 286 miljoen euro opleverde, werkt alleen niet afschrikkend genoeg voor toeristen. Vorig jaar steeg het aantal toeristische overnachtingen naar bijna 23 miljoen, een nieuw record, en de gemeente verwacht dat het aantal overnachtingen dit jaar nog hoger zal liggen, naar verwachting tussen de 23 en 24,6 miljoen. De door de gemeente zelf gestelde grens van maximaal twintig miljoen toeristische overnachtingen wordt al jaren overschreden en een groep Amsterdammers probeert dat via een rechtszaak aan te pakken.  Het huidige stadsbestuur is niet van plan om de belasting te verhogen, maar volgens de SP is het dé manier om het massatoerisme terug te dringen en ook nog eens Amsterdammers gratis ov te kunnen geven. De partij wil daarom aan alle toeristische overnachtingen gemiddeld 20 euro extra toevoegen. "Daarmee kunnen we ruim de gehele netto-omzet van het GVB dragen als gemeente, krijgen we grip op het toerisme in de stad en laten we toeristen meebetalen aan een schonere en betaalbaardere stad." Ook het tijdsbestek waarin de partij het gratis openbaar vervoer mogelijk wil maken is behoorlijk snel. Aan het einde van de volgende bestuursperiode, dus 2030, moet dat geregeld zijn. "Het aantal toeristen moet omlaag en we willen Amsterdammers ook een duidelijk uitzicht geven, zodat ze zich hierop kunnen voorbereiden en aanpassen. Vier jaar is wat ons betreft haalbaar, voor de Amsterdammers en de druk op de stad door toeristen", licht lijsttrekker Angelo Delsen toe aan AT5.  Naast dat het openbaar vervoer gratis moet worden, wil de SP ook dat bussen en trams vaker en langer gaan rijden, dat de metro's in de nacht blijven rijden en dat metrolijnen 51 en 53 blijven bestaan. Die lijnen staan onder druk door de ontvlechting van het metronetwerk.  Gemeente als huurbaas Iets wat een belangrijke rol gaat spelen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen is woningbouw in de stad en dat vooral de zogenoemde 40-40-20 regel bij het realiseren van nieuwe projecten. Dat betekent dat 40 procent sociale huur moet zijn, 40 procent middeldure huur en koop en 20 procent dure koop. D66 heeft al aangegeven mogelijk minder sociale woningbouw voor lief te nemen om de bouwproductie op peil te houden en ook de bestaande woningen op te kunnen knappen, maar GroenLinks wil het aantal te bouwen sociale huurwoningen juist op peil houden.  De SP wil daar juist nog een stap verder in gaan, door een gemeentelijk woonbedrijf op te richten die zelf woningen in de sociale sector en voor middeninkomens moet gaan bouwen én verhuren. "Hiermee maken we het mogelijk voor alle Amsterdammers om betaalbaar te wonen."  Om de plannen te betalen heeft de partij twee ideeën. De eerste is een 'forensenbelasting', een speciale belasting voor mensen met meerdere woningen. De tweede is een nieuwe verhoging van de onroerendezaakbelasting  (ozb). Amsterdammers met een koopwoning betalen nu nog 0,0577 procent van de WOZ-waar­de aan belasting, maar als het aan de SP ligt gaat dat naar 0,15 procent.  Dat lijkt een kleine hoeveelheid, maar een woningbezitter met een huiswaarde van 500.000 euro zou bij een verhoging naar 0,15 procent ongeveer 44 euro per maand méér OZB moeten gaan betalen. Dat zou betekenen dat de belasting voor deze woningbezitter zou stijgen van 235 euro naar 762 euro per jaar. Omdat de verhoging ook veel betekent voor woningcorporaties en hun investeringsmogelijkheden, wil de partij de corporaties compenseren per gebouwde woning.  Ook wil de SP dat Amsterdam stopt met het handhaven van het kraakverbod, dat er een loket komt waar daklozen een briefadres kunnen aanvragen en dat de daklozenopvang wordt uitgebreid.   Geen nieuwe Meervaart en metro niet naar Schiphol Om Amsterdam klaar te maken voor de klimaatverandering, wil de partij Amsterdam 'radicaal' gaan vergroenen. "Daardoor neemt de gezondheid van de stad toen en bereiden we ons voor op toenemende warmte en regenpiekbelasting als gevolg van klimaatverandering." Er moeten meer publieke volkstuinen en stadsbossen worden aangelegd en de 3-30-300-regel verplicht moet worden bij nieuwe wijken. Dat houdt in dat iedereen vanuit zijn raam drie bomen moet kunnen zien, elke buurt 30 procent bladerdek moet hebben, en iedereen op 300 meter van zijn voordeur een groenvoorziening moet hebben. Ook moet de ring-West een stadspark worden.  Om de kosten van het aanleggen van al het extra te kunnen betalen, wil de SP drie grote projecten waar de gemeente geld voor heeft gereserveerd stopzetten. Dat zijn de aanbouw van een nieuw theater De Meervaart in de Sloterplas, het doortrekken van de Noord-Zuidlijn naar Schiphol én de aanleg van de Smart Mobility Hub in Zuidoost. Met het stoppen van de plannen zou er volgens de partij 280 miljoen euro vrij worden gemaakt.  Ondanks dat de Smart Mobility Hub in Zuidoost - waar mensen hun auto zouden kunnen achterlaten voor deelvervoer of het ov - wel staat voor de plannen waar de SP het mee eens is, willen zij toch het plan schrappen. Volgens Delsen niet omdat de SP tegen deelvervoer of P+R-locaties is, maar omdat het in commerciële handen komt. "Je verliest daardoor zeggenschap en wij willen dat Amsterdam die zeggenschap houdt." Daarom moet Amsterdam volgens de SP de deelmobiliteit overnemen, moeten er nieuwe en grotere P+R-locaties worden aangelegd en moeten de locaties buiten de ring gratis worden.  Het verkiezingsprogramma van de partij is officieel nog een concept, want de partijleden moeten er nog over stemmen. Dat is echter vaak een formaliteit. Delsen is van mening dat het programma goed is. "Dit is zonder twijfel het meest radicaal-linkse en socialistische programma van Amsterdam. We zijn klaar met het plakken van pleisters op een kapot systeem. We presenteren geen vage beloftes, maar een concreet bouwplan voor een stad waarin niet de markt, maar de gemeenschap de baas is", zegt hij tegen AT5.