Stelling nemen tegen Trump? Op de Zuidas durft niet iedereen het aan

Het personeelsbeleid van veel Amerikaanse advocatenkantoren is de regering-Trump een doorn in het oog. Nu een aantal prominente kantoren zich gedwongen ziet een aantal progressieve stokpaardjes te laten varen, leidt dat ook op de Zuidas tot zorgen. "De kernwaarden van de advocatuur en de rechtsstaat worden geschonden." De schrik zit er goed in de top van de Nederlandse advocatuur. Medewerkers en oud-medewerkers die de regenbooggemeenschap een warm hart toedragen, zitten in een spagaat. Ze willen zich graag uitspreken over de druk vanuit de VS, maar wat als je daarmee je carrièrekansen dwarsboomt? Of als het je werkgever in de problemen kan brengen bij de Amerikaanse autoriteiten? De donkere wolk boven de Amsterdamse advocatuur vormde zich vrijdag. Negen grote Amerikaanse kantoren beloofden de regering-Trump gratis juridische bijstand te leveren, goed voor honderden miljoenen euro's. En voortaan zal er bij het aannemen van nieuwe personeel geen positieve discriminatie meer plaatsvinden - vanaf heden gelden enkel de verdiensten en kwaliteiten van de kandidaat.  Alleen anoniem Eén van die kantoren is A&O Shearman, dat ook in Amsterdam een vestiging heeft. "Schokkend", schrijft een voormalig medewerker van het prestigieuze kantoor op LinkedIn. "Meer dan ooit moeten Amerikaanse advocatenkantoren een verenigd front vormen om de juridische beroepsgroep te beschermen van politieke inmenging. Dit is het moment voor moed en collectieve integriteit." Het bericht kan online rekenen op bijval. Maar als we deze persoon telefonisch vragen of we een interview kunnen afnemen, wordt de boot afgehouden. Nee - toch maar niet. Ook een andere advocaat, voorheen actief voor de regenbooggemeenschap, ziet af van een reactie. Dat maakt hem 'misselijk' aldus de jurist, "maar dit lijkt mij toch het meest verstandig." Besluit van hoofdkantoor Een van de weinigen die zich wél durft uit te spreken is Scipio van der Stoel, headhunter van juridisch en fiscaal talent. Niet alleen de Nederlandse werknemers, maar ook de Nederlandse kantoren zitten met de koers van hun Amerikaanse hoofdkantoren in hun maag, denkt hij. "Zij worden geconfronteerd met een besluit wat het management heeft genomen waar ze zelf weinig tot geen invloed op hebben." Het heeft ook impact op nieuwe advocaten die net beginnen, zegt Van der Stoel. Hij is benieuwd of kantoren in Amsterdam zullen protesteren. Het kantoor van A&O Shearman aan de Apollolaan in Zuid laat op woensdag al een ludiek protest uitgaan: de grote standbeelden bij de voordeuren zijn gehuld in de regenboogtoga's. Die worden normaal alleen rondom de Pride uit de kast getrokken. Volgens een woordvoerder van A&O Shearman wordt er op het kantoor veel gepraat over de ontwikkelingen in Amerika. "Dat past bij onze open cultuur en daar zijn we trots op. Wij onderstrepen onze toewijding aan fundamentele waarden, met onafhankelijke advocatuur als een onwrikbare basis. Wij blijven ons onverminderd inzetten voor een werkomgeving waar iedereen zich thuis voelt, zoals de afgelopen jaren steeds is gedaan." Open en liberaal Corinne Schot was tot voor kort partner bij Baker McKenzie, waar ze volledig open kon zijn over het feit dat ze getrouwd is met een vrouw. "Een fantastische omgeving om te werken", benadruk Schot, die nu voor een kleiner Amsterdams kantoor werkt. "Juist omdat ze een vrij open en liberaal kantoor zijn." Ook Allen & Overy, dat inmiddels in opgegaan in A&O Sherman, kent ze van binnenuit. Net als veel andere kantoren op de Zuidas profileert A&O Sherman zich nadrukkelijk als progressief. Het kantoor voer in 2022 nog over de grachten voor de Amsterdamse Pride en dit jaar vaart het weer mee. Omdat ze niet meer voor een Amerikaans kantoor werkt, voelt Schot zich minder betrokken bij de discussie. Wel zegt ze te begrijpen dat het een 'enorm lastige keuze' is voor bedrijven. Daarbij wordt met argusogen gekeken naar het hoger onderwijs in de VS. Universiteit Harvard werd onlangs met miljarden dollars aan subsidie gekort, omdat het niet meeging in de eisen van Trump. "Het kan nu voelen alsof deze kantoren terugkeren op bepaalde schreden", zegt Schot. "Tegelijkertijd moet het systeem waarborgen dat mensen niet worden gediscrimineerd en gelijke kansen krijgt. De vraag is aan elke advocaat dit op eigen grond dit af te vragen, voor elk kantoor en elke advocaat afzonderlijk." 'Cruciale rol' Daarnaast wijst Schot naar de Nederlandse orde van advocaten (NOvA) voor het schetsen van een kader voor de Nederlandse advocatuur. NOvA liet samen met andere Europese advocatenbalies vorige week een uitgebreide verklaring uitgaan: "Advocaten spelen een cruciale rol in het beschermen van de rechten van individuen en het waarborgen van toegang tot het recht", staat daarin. "Zij moeten hun werk kunnen verrichten zonder intimidatie, bedreiging of politieke druk." Van der Stoel gaat dat niet ver genoeg: hij vindt dat de kantoren zelf ook moeten reageren. "Trump is bezig met een heksenjacht tegenover tal van instituten. De kernwaarden van de advocatuur en de rechtsstaat worden geschonden. De kantoren die wél hebben toegegeven aan Trump, hadden meer guts moeten hebben en principes vóór het zakelijk belang moeten laten gaan."