Uitbuiting bij luxe sportschool geen verrassing voor hulporganisaties: “Amsterdam draait op deze mensen”

Hulporganisaties kijken niet op van het nieuws dat schoonmakers bij luxe sportschoolketen Saints & Stars worden uitgebuit. Dagelijks zien zij mensen die onder mensonterende omstandigheden hun werk moeten doen, en die groep wordt alleen maar groter. "Het zijn de au pairs, de schoonmakers of de mensen in de spoelkeuken; Amsterdam drijft op deze mensen." "Ik praat er eigenlijk nooit over", zegt Willis als hij begint aan zijn verhaal. Hij komt oorspronkelijk uit Liberia, maar door oorlog vluchtte hij het land uit. In Ghana kwam hij in een vluchtelingenkamp terecht. Hij kwam in aanraking met een man die hem met mooie praatjes overhaalde om naar Europa te komen. "Hij zei dat hij werk had en dat we veel zouden verdienen. Ik had geen enkel idee dat ik daar iets van documenten voor nodig had." Hij belandt in België, waar hij moet werken op een markt. "Ik werkte minimaal vijf dagen per week, maar kreeg niet betaald. Ik sliep in een kelder, een opslagruimte", vertelt hij verder. Tussen de schoenen en jurken die hij verkoopt op de markt moet hij elke nacht een plekje zoeken. "Ik kroop steeds in een klein hoekje." Uiteindelijk wordt hij door een klant op de markt geholpen om uit de situatie te komen. Hij vlucht naar Amsterdam. "Ik wilde niet de criminaliteit in. Ik wilde werken, dus ik begon als schoonmaker in een hotel", gaat Willis verder. "Maar hier werd ik ook uitgebuit." Hij werkte veel, maar verdiende veel te weinig. Pas als hij in aanraking komt met hulporganisatie Leger des Heils komt hij uit de nachtmerrie waar hij al jaren in zit. 'Paspoort afnemen zien we veel vaker' Bij Recht in Zicht, een tak van het Leger des Heils voor juridische hulp aan slachtoffers van onder andere mensenhandel, horen ze dit soort verhalen steeds vaker. "Er is echt sprake van een toename", zegt de organisatie. "Dat een paspoort wordt afgenomen, zoals bij Saints & Stars gebeurde, zien we veel vaker." Ook bij medische hulporganisatie Dokters van de Wereld zien ze dagelijks mensen binnenlopen die werken onder erbarmelijke omstandigheden, zo zegt directeur Jasper Kuipers. "Ze worden er letterlijk ziek van. Het zijn de au pairs, de mensen in de spoelkeuken in restaurants, de schoonmakers in de hotels; je ziet ze overal." Kuipers legt uit dat ongedocumenteerden onderdeel zijn van onze economie, en daardoor vatbaar voor uitbuiting, omdat ze het werk doen wat veel anderen niet willen doen. "Dat hebben we er zelf naar gemaakt." Signalen serieuzer nemen Volgens het Leger des Heils moeten organisaties de signalen van mensen die worden uitgebuit veel serieuzer nemen. "Wij zien dat mensen bij ons terechtkomen, omdat ze niet gehoord zijn door de politie bijvoorbeeld. Of dat een buurtteam het wel hoorde, maar niet echt actie heeft ondernomen." Willis durfde niet naar de politie, en met hem durven meer dat niet, vertelt hij. "We worden bang gemaakt. Er is tegen mij gezegd dat als ik naar de politie zou gaan, ik zou worden gearresteerd." Bij Recht in Zicht werd hij uiteindelijk geholpen. "Toen kon ik voor het eerst weer een beetje lachen. Ze gaven me hoop." Bal bij politiek Volgens Kuipers van Dokters van de Wereld ligt de bal bij de politiek om hier een structurele oplossing voor te vinden. "Maar in de Tweede Kamer gaat het nu over het 'strafbaar stellen van illegaliteit' in de nieuwe asielwet. Deze mensen in de gevangenis stoppen, lost het probleem niet op. We moeten een gesprek voeren over waar deze mensen een rol spelen in de samenleving en hoe we ervoor zorgen dat ze op een menswaardige manier kunnen werken."