Nieuwe tentoonstelling vertelt verhaal van dreigende sloop Amsterdamse binnenstad

Stel je voor: de grachtenpanden, smalle straatjes en pleintjes in de Amsterdamse binnenstad maken plaats voor grote, brede wegen. Midden jaren 70 maakte de gemeente afbraakplannen voor de vervallen binnenstad om ruimte te maken voor een zakencentrum. Gelukkig liep het anders; Amsterdammers kwamen in actie voor het behoud van de stad. De nieuwe tentoonstelling 'Amsterdam, bijna gesloopt!' vertelt het verhaal van de dreigende sloop, felle protesten en het uiteindelijke herstel van de binnenstad.  Wie door het centrum loopt, kan zich geen voorstelling maken van hoe vervallen de stad er vijftig jaar geleden bij lag: verkrotte huizen en gaten in gevelwanden. De gemeente wilde hierom oude buurten vervangen door moderne wijken met brede autowegen en grote kantoorgebouwen.  "Als je ziet wat de gemeente van plan was, schrik je ervan", vertelt schrijver en historicus Walther Schoonenberg. Begin 2026 verschijnt zijn nieuwe boek 'Amsterdam, bijna gesloopt', waar de tentoonstelling in het Grachtenmuseum op is gebaseerd. Op oude archieffoto's, actieposters en bouwtekeningen is te zien hoe de gemeente de sloopplannen wilde realiseren en hoe buurtbewoners er vervolgens actie tegen voerden.  Belangrijke rol Huis De Pinto De afbraakplannen zorgden voor veel weerstand in de buurt. In de jaren 70 kwamen krakers en monumentenzorgers in actie. Met succes. Huis De Pinto, op de Sint Antoniesbreestraat, is een belangrijk gebouw geweest in deze strijd. Het pand bevond zich precies op de plek waar de gemeente een autoweg wilde aanleggen. Onder leiding van monumentenzorger Geurt Brinkgreve werd het pand gekraakt en gerestaureerd, vertelt Schoonenberg. Met het behoud van dit strategisch gelegen huis werd de aanleg voor de vierbaans autoweg geblokkeerd. "Een hele slimme actie', aldus Schoonenberg. Zo werden meer panden in de binnenstad gekraakt, waardoor de gemeentelijke plannen uiteindelijk werden geschrapt. Geen afbraak, maar behoud en herstel van de binnenstad werd hiermee doorgevoerd. De tentoonstelling in het Grachtenmuseum is tot en met maart te bezoeken. Het boek 'Amsterdam, bijna gesloopt!' van Walther Schoonenberg komt begin 2026 uit.