Raadsleden herdenken collega's die in de Tweede Wereldoorlog uit de gemeenteraad werden gezet

Totale stilte. Dat was de reactie van mederaadsleden toen in 1940 dertien collega's uit de Amsterdamse gemeenteraad werden gezet omdat zij Joods of communistisch waren. Op de Oudezijds Voorburgwal, waar in die tijd de gemeenteraad zat, werden ze vandaag voor het eerst in de geschiedenis herdacht. Het is 85 jaar geleden dat dertien raadsleden uit hun functie werden gezet, omdat zij Joods waren of lid van de Communistische Partij. Vijf van hen werden vermoord en een overleed tijdens het onderduiken aan een hartaanval. Raadsleden van nu, Lian Heinhuis (PvdA) en Itay Garmy (Volt), startten een onderzoek naar de raadsleden die in 1940 uit de raad werden verstoten. "Het viel ons op dat er een totale stilte was", vertelt Heinhuis. "Er was slechts één collega die zich uitsprak, waarop de fractievoorzitter zegt: 'Laten we maar niet sentimenteel worden.''" Garmy vult aan: "Je zou juist verwachten van volksvertegenwoordigers dat ze zich extra uitspreken tegen onrecht. En zeker als je het ziet gebeuren naast je in je eigen zaal." Dochter Er waren speeches van onder andere burgemeester Femke Halsema, schrijver Arnon Grunberg en Danielle Sajet. Zij is de dochter van een van de verstoten raadsleden, Ben Sajet. "Mijn vader had dit mooi gevonden, al sprak hij heel weinig over de oorlog. Goed dat er nu aandacht voor is dat mijn vader uit de raad is gezet, en dat zijn collega's daar toen niet op gereageerd hebben. Al kan ik het ook begrijpen, er was veel angst voor de Duitse bezetter." Naast deze herdenking willen Garmy en Heinhuis ook een tastbare herdenking op de Stopera. Hoe dat er precies eruit gaat zien, is nog niet duidelijk.