Stadsreiniging gaat volgens wethouder spoedig terug naar wijkgericht werken

De medewerkers van de stadsreiniging gaan vrijwel zeker weer werken in een eigen vaste wijk. Wethouder Van Buren (Afval en Reiniging) liet weten dat het de ambitie is om reinigers per 1 januari en vuilnisophalers per 1 juni opnieuw vaste wijken toe te wijzen. Uit onderzoek van AT5 bleek eerder dit jaar dat het verdwijnen van vaste wijken tot meerdere problemen heeft geleid, nu wordt die werkwijze dus aangepast.  Tot 2019 had elk stadsdeel zijn eigen reinigings- en inzamelingsdienst. Medewerkers werkten in vaste wijken en reden routes die ze door en door kenden. De stadsdelen functioneerden volgens de gemeente echter ook steeds meer als losse ‘koninkrijkjes’. Om dat te doorbreken, besloot de gemeente de diensten te centraliseren. Sindsdien kunnen reinigers en vuilnisophalers ook buiten hun vaste wijk worden ingezet.  Veel medewerkers geven aan dat hierdoor het gevoel van trots en eigenaarschap over hun eigen buurt is verdwenen. Waar reinigers eerder precies wisten welke straten extra aandacht nodig hadden, is die lokale kennis en routine grotendeels weggevallen. Teams zijn bovendien minder op elkaar ingespeeld, doordat medewerkers telkens op andere plekken werken. Dat leidt volgens medewerkers tot stress, vermoeidheid en uiteindelijk viezere straten.  Hoger ziekteverzuim  Arbodienst Zorg van de Zaak concludeerde in een intern rapport, dat in handen is van AT5, dat het verdwijnen van de vaste stadsgebieden ook heeft bijgedragen aan het hoge ziekteverzuim. Dat lag in september op 22 procent bij de afvalinzameling en 17 procent bij de reiniging. In de gemeenteraad meldde CDA-raadslid Rogier Havelaar dat van de circa 350 chauffeurs er 97 ziek thuis zitten. Volgens een intern belevingsonderzoek zorgt het werken buiten de eigen wijk ook voor 'minder verantwoordelijkheid voor materieel en voor meer schades'. Chauffeurs rijden regelmatig in wijken die ze minder goed kennen, waardoor zij zich onveiliger voelen. “Je kent de wijk niet goed, waardoor je sneller een verkeerde inschatting maakt”, zei een vuilniswagenchauffeur eerder tegen AT5. Medewerkers willen terug naar eigen wijken Veel medewerkers pleiten voor een terugkeer naar gebiedsgericht werken, waarbij ze weer vaste wijken krijgen. De voltallige oppositie in de gemeenteraad wilde hen “een duw in de rug geven”, aldus Havelaar. Daarom diende zij een motie in om in de hele stad terug te keren naar gebiedsgericht werken. Ook werd gevraagd de raad in januari te informeren over concrete stappen om dit te realiseren. Wethouder Van Buren zei de indiening van de motie niet helemaal te begrijpen, omdat zij al bezig is met het terugkeren naar vaste wijken. “Per 1 januari voeren we nieuwe roosters in bij de reiniging en gaan we gebiedsgericht werken”, aldus de wethouder. Bij Afval & Grondstoffen, waar de vuilnisophalers onder vallen, is nog wat uitzoekwerk nodig. Daar is het doel om per 1 juni volgend jaar terug te schakelen naar vaste wijken. Oppositie niet gerust Toch is de oppositie er niet gerust op dat deze deadlines worden gehaald. Een belangrijk knelpunt is het transitieplan voor de werven. Het aantal werven wordt teruggebracht van 37 naar 23 locaties. Vanuit die locaties moet gebiedsgericht werken wel haalbaar zijn. Vooral de nieuwe werf in Noord aan de Toetsenbordweg blijkt een struikelblok: die is naar verwachting pas in 2028 klaar.  Havelaar vroeg zich af of er inderdaad pas volledig teruggekeerd kan worden naar gebiedsgericht werken als het transitieplan is afgerond. Zo zou onder meer het aantal beschikbare parkeerplaatsen voor medewerkers een probleem zijn. Een groot deel van de werknemers woont namelijk buiten Amsterdam. Hij verzoekt de wethouder om in januari een gedetailleerd plan aan te leveren waarin staat hoe zij dit wil realiseren. Van Buren stemde in met het plan om de raad in januari te informeren. Havelaar trok daarop vandaag zijn motie in, omdat aan de eisen werd voldaan. Toch bleef er binnen de raad discussie en onduidelijkheid bestaan over andere kwesties bij de stadsreiniging. Discussie binnen de raad D66-raadslid Schmit stelde voor te onderzoeken of het centrum een eigen stadsreinigingsdienst zou moeten krijgen, mogelijk in een publiek-private constructie. Andere partijen reageerden daar fel op. “We zien de laatste decennia dat het overlaten aan de markt vaak te wensen overlaat. Het schoonhouden van de stad moet een kerntaak van de gemeente blijven”, zei Van Munster van GroenLinks. Ook de wethouder gaf aan geen voorstander te zijn van het loskoppelen van het centrum van de rest van de stad. Een ander punt van zorg is een mogelijke bezuiniging binnen de stadsreiniging. Havelaar stelde dat er wordt gesproken over een bezuinigingsplan van tien miljoen euro. De wethouder erkende dat de dienst efficiënter moet werken om te voorkomen dat de afvalstoffenheffing voor Amsterdammers stijgt, maar ontkende dat er een concreet plan ligt om tien miljoen te schrappen. Volgens haar moet juist de terugkeer naar gebiedsgericht werken ervoor zorgen dat de organisatie efficiënter kan opereren. De toekomst van de stadsreiniging blijft daarmee nog onduidelijk. In januari moet duidelijk worden hoe het gebiedsgericht werken weer volledig wordt ingevoerd en welke gevolgen dat heeft voor de organisatie.